NIEUWE ontWIKKELINGen
In de loop der jaren is er al heel wat vernieuwd en verbeterd aan gitaar-, en bas-pickupen. Sinds 1999, toen ik me ging specialiseren in pickupen bouwen en repareren, zijn mij toch nog een aantal dingen opgevallen die aan verbetering toe waren.
De brug pickup van een Stratocaster is in tegenstelling tot de Telecaster brug pickup vaak te zacht. Velen gingen mij voor om dit probleem het hoofd te bieden.
Heb ook maar een poging gewaagd en wel door het Telecaster brug pickup te vatten in een Stratocaster model.
Het grootste probleem was de afmeting van de spoel, er kon niet genoeg draad op. Seymour Duncen en andere gerenomeerde pickupbouwers hebben het gezocht in dunnere draad (meer laag = volume) of super kleine humbucker.
Naar mijn smaak trof het de karakteristiek van een single coil nooit en bleef het een morsig veel te vet geluid.
Welnu, door het kapje van het pickup weg te laten, zoals bij Telecaster brdg pickup, kreeg ik meer ruimte om te wikkelen. Door vervolgens AlNiCo 5 magneten van 20 mm te gebruiken kon de pickup met AWG 42 (0,063 mm) draad gewikkeld en bleef het de Stratocaster karakteristiek behouden met meer dan voldoende output.
Daar aangekomen, vond ik het simpele zwarte kapje van een Telecaster open coil niet echt charmant.
Van mijn handgebouwde Mulders Stratocaster had ik nog slagplaatmateriaal liggen en heb dat als bovenplaatje gebruikt.
Het resultaat is, dat gitaristen de pickup zo cool vinden uitzien dat meer aandacht uitgaat naar de looks van de pickup, dan naar de funktionele oplossing die in eerste instantie centraal stond.
Een mooi Fender Stratocaster setje met hals en mid pickup opnieuw gewikkeld en een nieuw brug pickup erbij gecombineerd.
Voor de bassisten die het gebrom van de brug of hals pickup enkel geschakeld zat zijn.
Om de single-coil sounmd zo veel mogelijk te behouden, zijn ENKELE polen gebruikt. Per snaar een magneet, wat van de 51 P-bas pickup afgeleid is.
Een compleet nieuw ontwerp is de split-coil J-bas pickup, zonder meer uit te wisselen met een J-bas pickup.
Dit is het prototype.
Voor de bassisten die het gebrom van de brug of hals pickup enkel geschakeld zat zijn.
Om de single-coil sounmd zo veel mogelijk te behouden, zijn ENKELE polen gebruikt. Per snaar een magneet, wat van de 51 P-bas pickup afgeleid is.
De '51 P-bas pickup is in de 60-er jaren niet doorgebroken, omdat de enkele polen te veel attack hadden voor de toenmalige versterkers. Welnu daar hoeven we geen rekening meer mee te houden de versterkers kunnen het tegenwoordig makkelijk aan.
In een kapje ziet de pickup er uit als een normale J-bas pickup, echter eronder zit de 'split-coil single poles J-bas replacement' pickup.
De sound van de 51 P-bas is voor een groot deel aanwezig en je ziet er niets van.
VERBETERDE STAGGERING, het verschil in hoogte van de polen om het volume van de snaren onderling zo veel mogelijk gelijk te krijgen.
De dikte van de snaar bepaald voor een groot deel hoe hard ze klinkt, hoe dikker de snaar hoe meer volume.
De 'verstoring' van het magnetisch veld is hiervan afhankelijk en deze z.g. 'verstoring brengt uiteindelijk het geluid voort.
Bij een omwikkelde snaar bepaald de dikte van de massieve kern hoofdzaakelijk de hoeveelheid 'verstoring', terwijl de omwikkeling nagenoeg geen invloed op het volume heeft.
Het is hierdoor duidelijk dat een onomwikkelde G snaar meer massa heeft dan de kern van een onomwikkelde G snaar. De staggering kan dit gebrek aan balans grotendeels opvangen.
Bij de single coils van Stratocasters, is de traditionele 'staggering' zoals op deze foto.
Je ziet dat de polen ongeveer de volgende hoogte hebben:
E=3 mm, A= 3,5mm D= 4mm G= 4mm B= 1mm en E= 1,5 mm.
Bij deze staggering ging Leo Fender uit van een omwikkelde G snaar, die toen ook gebruikelijk was. Met in gedachte dat het volume van een omwikkelde snaar voor het grootste deel door de 'masieve kern' wordt bepaald, was met name de hoogte van de G pool prima gekozen. Inmiddels wordt meestal een onomwikkelde G snaar gebruikt, en dus is de staggering van toen enigszins achterhaald.
Er zijn een aantal pickupbouwers die b.v. 'non staggered poles' bouwen, waardoor een groot deel van het probleem opgelost is, zoals hier bij een Lace Sensor. Deze coil zie je niet vaak, omdat hij in het kapje gelijmd zit en eigenlijk niet te repareren valt tenzij je het kapje heel ervan af krijgt. De lijmresten zijn duidelijk zichtbaar rond de polen.
De Telecaster brugpickup wordt ook vaak uitgevoerd met een, laat ik het maar eens een 'radius staggering' noemen. Hierbij worden de polen in de zelfde lijn als de radius van de toets geplaatst. Met hetzelfde doel, de balans van de snaren onderling verbeteren.
Nog steeds niet tevreden met de balans van deze pickupen, ging ik verder met experimenten en kwam tot het volgende resultaat:
E=1 mm, A=1,5 mm D=2 mm G=1 mm B=1,5 mm E=2 mm dit:
Bij deze handcrafted single coil is de verbeterde balans goed hoorbaar.
In het begin is het heel even wennen, zeker voor gevorderde gitaristen die gewend zijn de stagering tijdens het spelen te compenseren, maar na een paar minuten ben je al verwend. Het is ook niet vreemd dat je beter gaat spelen, ongehinderd door 'bad staggering'.
DE HOOGTE VAN DE WIKKELING
Bij het wikkelen van pickups is de afmeting van de bobbin, het chassis waar de draad op gewikkeld wordt, bepalend voor de hoeveelheid wikkelingen die erop kan. Het aantal wikkelingen heeft behoorlijk invloed op het uiteindelijke geluid.
Omdat in de uitgefreesde holte onder de pickupen van de meeste gitaren voldoende ruimte is, kun je langere magneten gebruiken en daarmee het aantal wikkelen verhogen.
De handcrafted pickupen uit mijn shop worden uitgevoerd met 20 mm magneten.
De hoogte van veel fabrieks pickupen ligt tussen de 14 en 18 mm. Hierdoor komt mimnimaal 2 mm meer ruimte beschikbaar.
Hier een handcrafted setje Stratocaster pickupen, met verbeterde staggering en 20 mm magneten.
WAXEN
Bij het waxen van pickupen, wat de microfonie tegengaat en de duurzaamheid van de pickup drastisch verbeterd, is het belangrijk dat de wax volledig in de pickup doordringt.
Op You tube kun je een filmpje vinden over de fabriek van Seymour Duncan. Hij heeft een fantastisch apparaat om de pickupen vacuum te waxen. Hierdoor dringt de wax tot midden in de pickup door, binnen enkele seconden.
Helaas heb ik die wax machine niet, maar door een kleine verandering in het ontwerp, was een verbetering mogelijk.
Om de magneten van een pickup wordt vaak een stukje tape geplakt, om de koperdraad tegen oxidatie van de magneten te beschermen. De wax komt niet helemaal tot zo ver in de spoel, met als gevolg dat de draad vroeg of laat aangetast wordt door de oxidatie van de magneten.
Eureka, een kleine wijziging, zoals op deze foto te zien is maakt de binnenkant van de spoel bereikbaar voor de wax. Het gaatje boven in de bibbin, geeft toegang tot het binnenste van de spoel.
Bij deze bobbin heb ik de gaatjes even extra opgeboord om het beter te laten zien.
De wax kan door beide gaatjes tot in de spoel dringen, waardoor deze volledig beschermt wordt tegen oxidatie van de magneten.
Uiteraard pas ik dit ook op baspickupen toe, zie hier een J-bas pickup.
VERBETERTDE TRI-SONIC (Brian May)
Het welbekende geluid van Queen gitarist Brian May komt voort uit de Tri-Sonic pickupen van Burns.
Blijkbaar wordt nogal wat gewerkt aan dit soort pickupen en krijg ik ze totaal gehavend op de werkbank.
Het ontwerp van de spoel is nagenoeg identiek aan 50' jaren pickupen. Onder het hoofdtsuk REPARATIE staat en oude labsteel uit '50 jaren. De spoel is niet om een bobbin gewikkeld, maar ligt los in de pickup.
Je begrijpt dat je dan om problemen vraagt en ligt een verbetering voor de hand.
Omdat in de Tri-sonic pickup een plastic plaatje tussen de spoel en het kapje zit, is er een mogelijkheid om plaats te winnen en een bobbin in het kapje te krijgen.
Zie hier een op maat gemaakte bobbin met een zwart plastic bovenzijde die door het kapje zichtbaar is. De sound van de pickup wordt totaal niet aangetast en de degelijkheid drastisch verbeterd. Bijkomend voordeel is dat je de pickup ook weer kunt demonteren en repareren.
MORE IMPROVEMENTS COMMING UP!!!